توسعه‌یافتگی و مشارکت سیاسی در ایران: بررسی تطبیقی درون‌کشوری

author

  • معمار, رحمت‌الله تهران، پژوهشکده امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی
Abstract:

نظریه‌پردازان اصلی نوسازی (مدرنیزاسیون)، پیوندی وثیق میان توسعه اجتماعی ـ ‌اقتصادی و میزان مشارکت شهروندان در تعیین سرنوشت سیاسی خویش می‌بینند. مدعای متأخرّتر در نظریه نوسازی آن است که مؤلفه‌های توسعه‌یافتگی یک جامعه، به‌ویژه برحسب میزان صنعتی‌شدن، شهری‌شدن و باسوادی، علاوه بر آن‌که فی‌نفسه تقویت‌کننده مشارکت سیاسی‌اند، به ‌نحو غیرمستقیم از طریق برخی هم‌افزایی‌ها، و نیز به‌واسطه تغییر ترکیب طبقاتی جامعه به‌نفع طبقات متوسط،‌ موجب تقویت مشارکت انتخاباتی می‌شوند. ما در این پژوهش، ادعاهای مذکور را در یک بررسی تطبیقی درون‌‌کشوری با واحد تحلیل «شهرستان» و در کشور درحال توسعه‌ای مانند ایران، به محک تجربه زده‌ایم. متغیر وابسته تحقیق، نرخ رأی‌دهی در انتخابات‌ ریاست‌جمهوری؛ مقطع زمانی مورد مطالعه شامل یک دوره زمانی شانزده‌‌ساله (1384-1368)؛ جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهرستان‌های کشور بوده است. در مجموع، سه فرضیه از ده فرضیه مستخرج از نظریه نوسازی، تأیید شدند و توان تبیینی این الگوی تحلیلی نزدیک به یک‌‌چهارم کل واریانس محاسبه گردید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

توسعه یافتگی و مشارکت سیاسی در ایران: بررسی تطبیقی درون کشوری

نظریه پردازان اصلی نوسازی (مدرنیزاسیون)، پیوندی وثیق میان توسعه اجتماعی ـ اقتصادی و میزان مشارکت شهروندان در تعیین سرنوشت سیاسی خویش می بینند. مدعای متأخرّتر در نظریه نوسازی آن است که مؤلفه های توسعه یافتگی یک جامعه، به ویژه برحسب میزان صنعتی شدن، شهری شدن و باسوادی، علاوه بر آن که فی نفسه تقویت کننده مشارکت سیاسی اند، به نحو غیرمستقیم از طریق برخی هم افزایی ها، و نیز به واسطه تغییر ترکیب طبقاتی...

full text

بررسی تطبیقی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین زنان و مردان تبریز

پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی رابطه بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین زنان و مردان تبریز انجام شده است. بیگانگی اجتماعی از سوی جامعه­شناسان جهت توضیح صور آسیب­شناختی مشارکت سیاسی و تبیین انفعال، بی­میلی و بی­علاقگی سیاسی مورد استفاده قرار گرفته است. سوالی که مطرح است این است که بین مشارکت سیاسی و بیگانگی اجتماعی در بین زنان و مردان تبریز رابطه وجود دارد؟ روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی و...

full text

مشارکت سیاسی خاتون‌ها در دولت سلجوقیان ایران

دولت سلجوقیان در اوایل قرن پنجم هجری از میان ترکان مهاجر از شرق ایران برآمدند  و با پیروزی بر غزنویان و آل‌بویه، وسیع‌ترین امپراتوری اسلامی را ایجاد کردند. مشارکت زنان در قدرت در دوره سلجوقیان، یک پدیده شاخص بود و آثار آن در منابع تاریخی دیده می‌شود. پژوهش حاضر، با استناد به منابع تاریخی بویژه فرهنگنامه‌ها و تاریخ‌های  سیاسی درصدد پاسخ به این پرسش است که خاتون‌ها ی سلجوقی چگونه و در چه حوزه‌های...

full text

مطالعه تطبیقی اوراق مشارکت منتشره در ایران و صکوک مشارکت

یکی از مهم ترین ارکان نظام مالی در هر کشوری ابزارهای مالی هستند. بدون وجود ابزارهای مالی متنوع و کارآمد، تأمین مالی در چرخه اقتصاد مختل می گردد. در دهه 1980، ایده استفاده از ابزارهای اسلامی قوت گرفت و انواع مختلف صکوک ابداع گردید. ایران را می توان نخستین کشوری قلمداد کرد که اقدام به تأمین مالی از طریق انتشار اوراق مشارکت نموده است. در این پژوهش، تفاوت های هر دو گونه اوراق مشارکت منتشره در ایران...

full text

مقایسه تطبیقی مشارکت سیاسی زنان در دوران مشروطیت، پهلوی و جمهوری اسلامی ایران

مشارکت سیاسی یکی از مصادیق حضور مردم در تعیین سرنوشت خود است . بنابراین با گسترش هر چه بیشتر دموکراسی در جهان، توجه به ابعاد مختلف دخالت مردم در صحنه ی سیاسی هر کشور پررنگ تر می-شود. مشارکت سیاسی از پیش شرط های ضروری، رسیدن به توسعه و پیشرفت است. در این میان، زنان به عنوان بخش قابل توجهی از جمعیت هر کشور که نقشی به سزا در توسعه همه جانبه ایفا می کنند، همواره از توزیع ناعادلانه ی فرصت ها و منابع...

full text

مشارکت سیاسی زنان در ایران و عوامل موثر بر آن

این تحقیق، جلوه­های مشارکت سیاسی و عوامل موثر بر آن را در بین زنان ایران با استناد به تحلیل ثانوی نتایج طرح پیمایشی "بررسی علل افزایش قبولی دختران در کنکور سراسری با تاکید بر پیامدهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آن[1]" در سال 1384 واکاوی نموده است. نتایج حاکی از آن است که میانگین مشارکت سیاسی در هر دو گروه زنان دارای تحصیلات دانشگاهی و شاغل و زنان بدون تحصیل دانشگاهی و غیر شاغل بسیار کم می­باشد. ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1387  issue 63

pages  215- 255

publication date 2009-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023